„Skarby Podkarpackie” po raz drugi o etnografii
PODKARPACKIE. Kolejny „etnograficzny” numer „Skarbów Podkarpackich”, tym razem traktuje o północnej części naszego województwa.
W przygotowaniu numeru nieoceniona okazała się pomoc Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie, Oddziału Muzeum Okręgowego. Dzięki pozyskanym od nich materiałom mogliśmy przedstawić grupy etnograficzne Rzeszowiaków i Lasowiaków.
Kolejny zespół stanowią teksty, przygotowane przez etnografów, opisujące zjawisko „oddziałów turków”, i to tych powszechnie znanych „wielkanocnych”, ale także i… „noworocznych” z Urzejowic. Współgra z tym materiał o regionalnych szopkach bożonarodzeniowych oraz ciekawe dywagacje na temat obecności Duńczyków i Szwedów, jako osiedlonych jeńców w XVII i XVIII w. w wioskach na obszarze Podkarpacia.
Za „flagowe okręty” wśród instytucji chroniących spuściznę ludową w regionie uważa się Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Na północy niewątpliwie należałoby do tej listy dodać wspomniane już Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie, Muzeum Kresów w Lubaczowie, ale także Zajazd-Camping-Skansen Pastewnik w Przeworsku, Muzeum Regionalne w Sołonce, czy Muzeum Wsi Markowa. Nie mogło zabraknąć przy tej okazji tekstów o bruśnieńskiej kamieniarce czy drzeworytach płazowskich, fenomenie artystycznym wyróżniającym się tak mocno na mapie etnograficznej Polski.
Klamrą zamykającą ten numer są stałe rubryki: „Spotkanie z dziełem” – tym razem o barokowym obrazie wybitnego Holendra z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, „Archeologia” – o tajemniczym odkryciu w 1826 r. głowy srebrnego byka pod Radymnem i „Historie przypomniane” – dziejach rzymskokatolickiego kościoła św. Trójcy w Rzeszowie, który po 543 latach swojego istnienia (wielokrotnie palony i pod różnymi wezwaniami) został w tym roku przekazany grekokatolikom.
Tym też numerem „Skarbów Podkarpackich” żegnamy się z naszymi Czytelnikami. Po blisko 6 latach i wydaniu 35 numerów – zawsze bezpłatnych – wyczerpaliśmy możliwości jego finansowania. Mam nadzieję, że zawieszenie będzie tymczasowe i za jakiś czas nasz periodyk powróci.
Równocześnie zapraszamy na stronę internetową www.skarbypodkarpackie.pl, na której poruszać będziemy ciekawe tematy dotyczące dziejów i dziedzictwa kulturowego Podkarpacia, z tym, że już w wersji elektronicznej.
Czasopismo można otrzymać bezpłatnie u wydawcy, czyli w Stowarzyszeniu Pro Carpathia w Rzeszowie , ul. Rynek 16.
Krzysztof Zieliński
Autor jest historykiem sztuki, publicystą, a takze pomysłodawcą i redaktorem naczelnym Skarbów Podkarpackich
