Co szkodzi pszczołom?

Fot. Pixabay/CC0

Pszczoły są kluczowym elementem bioróżnorodności w przyrodzie. To najważniejsze owady zapylającym, dzięki nim plon daje większość roślin, w tym roślin uprawnych.

O problemie ginięcia pszczół mówi się coraz częściej i coraz więcej. Podczas XIII Podkarpackiego Święta Miodu główne zagrożenia omówił prof. Paweł Chorbiński z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, a także liczni działacze Wojewódzkiego Związku Pszczelarskiego z Rzeszowa.

W opinii prof. Pawła Chorbińskiego, największym zagrożeniem dla pszczół jest w tej chwili człowiek, jego działalność zarówno w rolnictwie, jak i w innych dziedzinach gospodarki.

- Pszczoły poddane są w tej chwili wielu czynnikom stresogennym, z których wiele jest umieszczonych w środowisku. Np. wieś staje się pustynią dla pszczół. Monokultura rolna, połączona z wysoką kulturą upraw wpływa bardzo negatywnie na populację i zdrowotność pszczół – mówił ekspert.

Monokultury to przede wszystkim obsiewanie dużych areałów zbożami, także kukurydzą. W wielkich gospodarstwach bywa, że nie jest stosowany właściwy płodozmian. Skutkiem tego coraz mniej jest roślin miododajnych. Do tego dochodzi zatruwanie opryskami, stosowanymi może zgodnie z zaleceniami producenta dla konkretnej uprawy, ale bez uwzględniania obecności zapylaczy.

Negatywny wpływ na pszczoły ma także docierająca na wieś moda sadzenia iglaków przy domach i przy drogach oraz koszenie trawników co kilka dni. A tymczasem, jak nie ma kwiatów, to pszczoła nie ma się czym pożywić, nie ma czego zapylać.

- Paradoksalnie, to miasta stają się teraz bardziej przyjazne tym owadom. W Berlinie np. jest dwa tysiące pszczelarzy. W dużych miastach teraz dba się o bioróżnorodność, sadzi kwiatki – stwierdził prof. Chorbiński. - Przypominam, że rodzina pszczela musi bytować na areale 500 hektarów, by znajdować odpowiednią dla siebie ilość pożywienia.

Oczywiście są też inne zagrożenia. Chyba najbardziej znaną współczesnie chorobą pszczół jest warroza. Jak wiadomo, wywołują ją roztocza Varroa destructor. Pasożytują one zarówno na czerwiach, jak i na dorosłych pszczołach

- Warroza nie zniknie z pasiek – nie ma złudzeń prof. Chorbiński. - Trzeba nauczyć się zarządzać warrozą, jej obecnością w ulach, bo – powtarzam - nie usuniemy tej choroby.

Zaatakowane warrozą pszczoły żyją 9 ni, a nie 6 tygodni. Pasożyty atakują dorosłe karmicielki lub woszczarki, a ignorują młode owady. Ale dużo groźniejsza, chociaż mało widoczna jest choroba zdeformowanych skrzydeł. Pszczoła wylatuje z ula i już nie wraca.

Z chorobami owadów można walczyć, a zachowania i przyzwyczajenia ludzi można zmieniać. Służy temu m.in. kampania edukacyjna „Rola pszczół miodnych w zachowaniu bioróżnorodności w rolnictwie”, którą zorganizował samorząd województwa podkarpackiego, we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie.

Jednym z jej działań będzie się dystrybucja sadzonek drzew miododajnych. Sadzonki w ilości 6 000 sztuk ( 2 500 szt. lip i 3 500 szt. klonów) już zostały zakupione, a 4 listopada 2017 r., od godz. 9 rano będą na parkingu Urzędu Marszałkowskiego rozdawane pszczelarzom.

Publikacja powstała w ramach „Kampanii informacyjno-promocyjnej związanej z ochroną środowiska oraz edukacją ekologiczną w ramach programu Podkarpacki Naturalny Wypas II”, sfinansowanego ze środków Samorządu Województwa Podkarpackiego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie