Zmarł Zbigniew Nawrocki

Zbigniew Nawrocki urodził się w 1959 roku. Studiował historię w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie (1981–87). Od 1981 r. członek NZS. W listopadzie i grudniu 1981 r. członek Komitetu Strajkowego na WSP w Rzeszowie, kolporter drugiego obiegu. Pracę magisterską na temat szkolnictwa wojskowego w Królestwie Polskim (1815-1830) napisał pod kierunkiem prof. dr. hab. Władysława Ćwika.

W latach 90 pełnił służbę w Urzędzie Ochrony Państwa, kierował archiwum w delegaturze UOP w Rzeszowie. Przygotował wtedy rozprawę doktorską na temat działalności organów bezpieczeństwa publicznego w województwie rzeszowskim w latach 1944–1949, napisaną pod kierunkiem prof. Jana Drausa (dziś – szefa Kolegium IPN), obronił w 1998 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim.

We wrześniu 2000 r. Zbigniew Nawrocki został dyrektorem Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie – po przekazaniu archiwum UOP do Instytutu. W styczniu 2006 r. został powołany przez ówczesnego prezesa Instytutu dr hab. Janusza Kurtykę na stanowisko dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w Warszawie. Funkcję sprawował do jesieni 2010 r. Po odejściu z IPN pełnił służbę w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, był m.in. sekretarzem Rady Konsultacyjnej Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrzenego w Emowie i dyrektorem tej placówki.

Był autorem, współautorem, redaktorem ponad 40 publikacji naukowych, w tym książek: „Zamiast wolności. UB na Rzeszowszczyźnie 1944–1949” , Rzeszów 1998 (praca doktorska); „Przeciw Solidarności 1980–1989. Rzeszowska opozycja w tajnych archiwach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”, Rzeszów 2000 (wybór i opracowanie, z Janem Drausem); „Rozpracowanie i likwidacja Rzeszowskiego Wydziału WiN w dokumentach UB (1945–1949)”; „Rok pierwszy: powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944–lipiec 1945)”; „Współpraca SB MSW PRL z KGB ZSRR w latach 1970–1990. Próba bilansu”, Zbigniew Nawrocki (red.), Centralny Ośrodek Szkolenia ABW, Emów 2013.

W latach 2006–2010 przewodniczący polsko-ukraińskiej grupy roboczej historyków i archiwistów, prowadzących badania naukowe i przygotowujących publikacje źródłowe w ramach serii „Polska i Ukraina w latach 30. I 40. XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych”.

Wiceprzewodniczący Kapituły Nagrody „Kustosz Pamięci Narodowej”.

Sekretarz redakcji pisma naukowego „Studia Rzeszowskie” (tomy: 1–10). Twórca i pierwszy redaktor naczelny „Aparatu Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” (tomy 1–9). Sekretarz a następnie redaktor naczelny „Przeglądu Bezpieczeństwa Wewnętrznego” (tomy: 5–13).

Laureat Nagrody im. Jerzego Łojka (Warszawa 2000). 7 kwietnia 2009 r. został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (razem z grupą pracowników IPN). 3 kwietnia 2012 roku odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego odznaczeniem Krzyż Wolności i Solidarności (razem z trzema innymi funkcjonariuszami ABW).

Pracował też jako wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu.

Był mężem Ewy Leniart, wojewody podkarpackiej.

(na podst. biogramu z IPN)